Czy da się uleczyć rany przeszłości? Trauma i odporność psychiczna.
Kto nosi w sobie rany przeszłości, ten wie, że mogą boleć i goić się latami. Niektóre z nich odzywają się, totalnie nas zaskakując i uświadamiając to, co było dotąd nieuświadomione lub pozostawiając nas w totalnym niezrozumieniu siebie. Co sprawia, że określony zapach wzbudza w nas lęk, dźwięk nas zamraża, a ktoś zupełnie obcy wzbudził w nas niezrozumiałą złość? Czy to, co nam się przydarzyło to trauma?
Czy zachowanie “niegrzecznych” dzieci to brak wychowania? Czy może jednak efekt traum? Co dla dziecka może być traumą? Jak to czego doświadczamy w dzieciństwie, wpływa na nasz mózg i funkcjonowanie w dorosłym życiu?
Co znajdziesz w książce?
Na te pytania i wiele innych odpowiada książka “Co Ci się przydarzyło”. Napisana w formie rozmowy z dr .Bruce’m Perry (psychiatry, klinicysty, badacza neuronauki), sprawia, że czyta się ją z dużą lekkością. Na przeszkodzie nie stają nawet odniesienia do biologi i mózgu, które są tłumaczone w jasny i przejrzysty sposób. Z rozmowy dowiadujemy się, że to, co większość z nas kojarzy z traumą — wypadek, napaść, to tylko część tego co mieści się w tym określeniu. Długotrwały stres, brak poczucia bezpieczeństwa wynikający z przeróżnych sytuacji (wiele historii z życia wziętych jest przytaczanych w trakcie rozmowy) szczególnie dla dzieci, może być traumatyzujący.
Książka nie skupia się tylko na wyjaśnieniu tego czym jest doświadczenie traumy, jak się może w nas ujawniać, w jaki sposób pojawiać się w dorosłym życiu, mówi też o zdrowieniu i tym, czym jest odporność psychiczna. Pokazuje obie strony medalu.
Co wniesie? W czym pomoże?
Jeśli pracujesz w szkole lub innej placówce z dziećmi, lub młodzieżą — to dla Ciebie ważna pozycja. Dzieci przejawiające zachowania problematyczne są często stygmatyzowane, zaetykietowane, jako te “niegrzeczne” i przepychane z placówki do placówki. Pozbywa się ich, spycha na ubocze. W znacznej części zachowanie tych młodych ludzi jest wynikiem trudności, z jakimi przyszło im się mierzyć zbyt wcześnie jak na ich nie do końca rozwinięty układ nerwowy. Dlatego tak ważne jest umieć zobaczyć je z innej perspektywy, dostrzec to co może jest na pierwszy rzut oka niewidoczne. I zaoferować wsparcie, którego potrzebuje.
Jeśli masz za sobą trudne dzieciństwo, wierze, że łatwiej będzie Ci zrozumieć różne kawałki siebie, które być może do dziś, były dla Ciebie niezrozumiałe, ciężko je było z czymkolwiek połączyć. Przytaczane historie mogą przynieść nadzieję, że choć proces zdrowienia bywa różny, nie jest niemożliwy. Książka wyjaśnia jak przeżycie różnych doświadczeń, przekłada się na te biologiczną część naszego funkcjonowania.
Jeśli jesteś osobą pracującą z innymi ludźmi, specjalistą w obszarze zdrowia psychicznego, przykłady z książki pozwolą niejednokrotnie zobaczyć połączenia przeszłych przeżyć klientów z ich dzisiejszymi doświadczeniami. Opowieści są tak opisane, że jeśli sam nie masz podobnych doświadczeń, łatwiej będzie Ci poczuć podobne przeżycie i empatyzować z osobami, które przeżyły traumatyczne wydarzenia.
Poniżej zostawiam kilka ciekawych cytatów:
“Co ci się przydarzyło?” jest kluczowym pytaniem nie tylko wtedy, kiedy chcemy zrozumieć drugiego człowieka; to kluczowe pytanie, jeśli chcemy zrozumieć mózg. Inaczej mówiąc, twoja historia osobista – ludzie i miejsca – wpływa na rozwój twojego mózgu. W efekcie każdy z naszych umysłów jest wyjątkowy. Życiowe doświadczenia formują sposób, w jaki się porządkują i funkcjonują kluczowe układy naszych mózgów, więc każde z nas widzi i pojmuje świat unikalnie”
“Dla jednego dziecka kontakt wzrokowy oznacza: „Troszczę się o ciebie, interesuję się tobą”. Dla innego: „Zaraz będę się na ciebie wydzierać”. Z każdą chwilą na początku życia rozwijający się mózg kataloguje i zachowuje nasze doświadczenia, tworząc osobisty „klucz”, który pomaga nam interpretować”
“Nie jestem w stanie zliczyć, jak wielu ludzi doznało niezwykłej ulgi, kiedy otrzymali wyjaśnienie, jak działa ich mózg i dlaczego taki jest. Nie wkładamy ich do szufladki psychiatrycznej. Mówimy tylko, że w taki sposób są zorganizowani i że absolutnie można się tego spodziewać na podstawie tego, co im się przydarzyło. Następnie pomagamy im zrozumieć, że mózg jest elastyczny, „plastyczny”, podatny na zmiany. I razem opracowujemy plan, jak zmienić niektóre z układów, które wydają się stać za ich problemami.”
“W terapii chodzi bardziej o budowanie nowych skojarzeń i tworzenie nowych, zdrowszych domyślnych połączeń. Można to porównać do budowy czteropasmowej autostrady obok dawnej dwupasmowej szosy. Stara droga zostaje, ale już za bardzo jej nie używasz. Terapia jest budowaniem nowej możliwości, nowego stanu domyślnego. A to wymaga powtórzeń i czasu.”
“Sygnały przywołujące skojarzenie – generalnie wszystkie bodźce sensoryczne, takie jak: konkretny widok, dźwięk, zapach czy dotyk – mogą uruchamiać traumatyczne wspomnienie.“
Chcesz przeczytać?
Poniżej linki do książki i wersji e-book
(Linki afiliacyjne -Kupując z użyciem tych linków otrzymam prowizję ze sprzedaży)